Noyabrın 14-də Bakıda keçirilən BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasında (COP29) iştirak edən Amerika dövlət və qeyri dövlət qurumları enerji və sülh, relyef və bərpa mövzularında müzakirələr aparıb.
Amerika Mərkəzində keçirilən ilk sessiyada “Enerji keçidində qadınların müvəffəqiyyətinin gücləndirilməsi” müzakirə edilib. ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən təşkil olunan sessiyada bildirilib ki, qadınlar təmiz enerji keçidində mühüm rol oynayır.
Natiqlər hesab edir ki, bir çox ölkələrdə məişət enerji seçimləri ilə bağlı əsas qərar qəbul edənlər kimi qadınların enerji seçimində rolları enerji siyasətində, tədqiqatda, biznesdə və sahibkarlıqda innovasiyaları inkişaf etdirə bilər.
Bu sessiyada ABŞ qadınların səlahiyyətlərini gücləndirmək, enerji keçidində bərabərliyi artırmaq, hökumətin gender və iqlim nəticələrini, o cümlədən enerji və minerallar sektorlarında gender bərabərliyini təşviq etmək üçün proqramlarını elan edib.
COP29-da Amerika Mərkəzində müzakirələr (Mənbə: ABŞ səfirliyi)
ABŞ Beynəlxalq İnkişaf və Güc Afrika Agentlikləri tərəfindən təşkil edilən “Afrikada yaşıl investisiya katalizatoru: Afrika Gücü + İnvestisiya Səfərbərliyi üzrə Əməkdaşlıq Alyansını (IMCA) başlama tədbiri” panelində Afrika Gücü, Danimarka, Norveç, İsveç, Finlandiya və ABŞ hökumətləri ilə əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olunub.
Sessiyada COP28-də fəaliyyətə başlayan İnvestisiya Səfərbərliyi üzrə Əməkdaşlıq Alyansı (IMCA) və onun Afrikada mövcud Yaşıl Dəyər Zəncirləri (GVCA) maliyyələşdirmə pəncərəsi nümayiş etdirilib.
“Bu kritik dialoq Afrika qitəsi boyunca enerji keçidlərini və iqlimə davamlılığı dəstəkləmək üçün artan iqlim maliyyə axınına təcili ehtiyacı vurğulayır”, çıxışlarda qeyd edilib.
Yüksək səviyyəli Afrika rəhbərliyinin qoşulduğu IMCA tərəfdaşlığından olan nümayəndələr özəl sektor investisiyalarını stimullaşdırmaq, Afrika bazarlarını əsas maliyyə alətləri ilə təchiz etmək, təmiz enerjiyə çıxışı artırmaq və möhkəm təchizat zəncirlərini gücləndirməyin yollarından danışıb.
ABŞ Dövlət Departamenti və ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi tərəfindən təşkil edilən “Özəl sektora fəaliyyət çağırışını hazırlayın” mövzusundakı paneldə ABŞ Prezidentinin Uyğunlaşma və Davamlılıq üzrə Fövqəladə Hallar Planı (PREPARE) vasitəsilə ABŞ hökumətinin inkişaf etməkdə olan ölkələrdə uyğunlaşma tədbirlərinin həyata keçirilməsi və dayanıqlığın artırılması üçün lazım olan maliyyə miqyasına nail olmaq məqsədi ilə vacib olan əlavə dövlət və özəl resursları açdığı bildirilib.
Uyğunlaşma Maliyyəsi Pəncərəsi də daxil olmaqla, inkişaf etməkdə olan bazarlarda özəl sektorun rəhbərlik etdiyi uyğunlaşma maliyyələşdirməsini və innovasiyaları açan katalitik və innovativ alətləri araşdıralıb və uyğunlaşma həllərini daha da genişləndirmək imkanları nəzərdən keçirilib.
COP29-da Amerika Mərkəzində müzakirələr (Mənbə: ABŞ səfirliyi)
ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən təşkil olunan “İqlim fəaliyyətinə təsir edən qadınlar” mövzusundakı sessiyada bildirilib ki, qadınlar və qızlar bütün müxtəlifliyi ilə təbii fəlakətlər və resurs çatışmazlığı zamanı unikal yaşayış, təhsil, sağlamlıq və təhlükəsizlik problemləri ilə üzləşirlər.
ABŞ Dövlət Departamenti və Federal Fövqəladə Halların İdarə Olunması Agentliyi fəlakətlərə davamlılığın təmin edilməsi və cavab planlarının qadın və qızların ehtiyaclarını və perspektivlərini mənalı şəkildə inteqrasiyası imkanlarını müzakirə edib.
ABŞ Energetika Nazirliyi tərəfindən təşkil olunan “Üçqat artan bərpa olunan mənbələrin işləməsinin təmin edilməsi” sessiyasında bildirilib ki, 2030-cu ilə qədər bərpa olunan enerji tutumu üç dəfə artırılacaq.
“İndi dünya bərpa olunan enerjinin artan miqdarını tarazlaşdırmaq və azalmayan mədən enerjisini əvəz etmək üçün artan bərpa olunan enerji tutumunu əsas yük enerjisi mənbəyinə çevirmək üçün enerji saxlama, şəbəkə infrastrukturu və digər enerji sisteminin çeviklik tədbirlərini həyata keçirməlidir. Beynəlxalq Enerji Agentliyinin məlumatına görə, bunun üçün 2030-cu ildə enerji sektorunda ümumi enerji ehtiyatının qlobal olaraq 1500 GVt-a çatdırılması, altı dəfədən çox artım və ehtiyacı olan icmalara enerji çatdırmaq üçün şəbəkənin təxminən 100 milyon kilometr genişləndirilməsi tələb olunacaq. Bu sessiyada xalis sıfır emissiyaya nail olmaq üçün imkan verən siyasət və strategiyaları vurğulanıb.
ABŞ Əmək Departamenti tərəfindən təşkil edilən “Sadəcə keçid yanaşmaları: İşçiləri evdə və xaricdə mərkəzləşdirmək” mövzusunda paneldə bildirilib ki, Birləşmiş Ştatlar iş keyfiyyətini, bərabərliyi və işçilərin səlahiyyətlərini gücləndirməklə yanaşı, 2030-cu ilə qədər emissiyaları yarıya endirmək öhdəliyi götürüb. Bu sessiyada qlobal miqyasda işçilərin gücləndirilməsi, yüksək əmək standartlarının təkmilləşdirilməsi üzrə Prezident Memorandumuna uyğun olaraq bütün dünyada işçi mərkəzli ədalətli keçidi təşviq etmək üçün federal hökumətin potensialı vurğulanıb.
ABŞ Yaşıl Tikinti Şurası, Ümumdünya Fondu, ABŞ İqlim Alyansı tərəfindən təşkil edilən “Hamısını işə salmaq: Cəsarətli, davamlı submilli iqlim tədbirləri ilə Amerikanın tərəqqisini saxlamaq və sürətləndirmək” mövzusunda təşkil edilən müzakirələrdə bildirlib ki, Birləşmiş Ştatlar daha yaşıl, sağlam, xalis sıfır gələcək təqdim etmək üçün əvvəlkindən daha yaxşı mövqedədir.