Noyabrın 18-də Bakıda keçirilən BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasında (COP29) Amerika Mərkəzindəki müzakirələr insan kapitalı, uşaq və gənclər, səhiyyə və təhsil məsələlərinə həsr olunub.
“Gənclərin ekoloji savadlılığının davamlı gələcəyə doğru qurulması” mövzusunda sessiyanı ABŞ Milli Aeronavtika və Kosmos İdarəsi, Milli Okean və Atmosfer Administrasiyası, Milli Elm Fondu və ABŞ Dövlət Departamenti təşkil edib.
Bu paneldə NASA-nın baş elmi işçisi Keyt Kalvin, NASA Yer Elmləri Şöbəsinin direktoru Karen Germain, NASA Earth Science-in Yerlə Fəaliyyət üzrə direktoru Tom Vaqner, Milli Okean və Atmosfer Administrasiyasının gənclərlə əlaqə üzrə məsləhətçisi Lauren Gibson çıxış edib.
Çıxışlarda bildirilib ki, Birləşmiş Ştatlar ətraf mühitə beynəlxalq nəzarəti inkişaf etdirmək üçün Elm, Texnologiya, Mühəndislik və Riyaziyyat (STEM) təhsili və diplomatiyasını inkişaf etdirir. Bu sessiyada 127 üzv ölkədən olan tələbələr, pedaqoqlar, elm adamları və ictimaiyyət şəbəkəsi ilə Ətraf Mühiti Faydalı Qlobal Öyrənmə və Müşahidə Proqramının (GLOBE) yer sistemi haqqında elmlə bağlı sorğuya əsaslanan öyrənmə və irəliləyişləri təşviq etmək üçün STEM təhsili və diplomatiyasından necə istifadə edildiyi vurğulanıb. GLOBE-un praktiki fəaliyyətləri iştirakçılarına yer sistemləri arasında əlaqə yaratmaq və davamlı gələcəyə doğru iştirakçıların öz yerli icmalarında iştirak etmək imkanı verdiyi bildirilib.
ABŞ Səhiyyə və İnsan Xidmətləri Departamenti, ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi və Abt Global tərəfindən “Qlazqodan Bakıya: Sağlamlıq və iqlim dəyişikliyi üzrə üç illik tərəqqi” mövzusunda təşkil edilən paneldə İqlim Dəyişiklikləri və Sağlamlıq Sərvətləri Ofisinin direktoru, HHS Səhiyyə üzrə Katib köməkçisinin müavini Con Balbus, HHS-nin Səhiyyə üzrə Katib köməkçisinin əsas müavini Sara Boatenq, Federal Fövqəladə Halların İdarə Olunması Agentliyinin Davamlılıq Strategiya Ofisi Administrator köməkçisi Samantha Medlock, USAID-in hazırlama üzrə direktoru və İqlim Siyasəti üzrə baş məsləhətçi Lindsey Doyl, Baş Layihə direktoru Molly Hellmut, Mozambik Hökumətinin Sağlamlıq və Ətraf Mühit Proqramının koordinatoru, Milli Səhiyyə İnstitutunun eksperti Tatyana Marrufo çıxış edib.
Çıxışlarda bildirilib ki, Birləşmiş Ştatlar Qlazqoda öz səhiyyə sektorunun karbonsızlaşdırılması və dayanıqlılığı, eləcə də qlobal səhiyyə sektorunun dayanıqlığına və transformasiyasına dəstək üzrə götürdüyü öhdəliklər üzrə əhəmiyyətli irəliləyiş əldə edir.
Bu sessiyada dövlət və özəl səhiyyə sektoru liderləri istilik və səhiyyə sektorunun davamlılığı və dayanıqlılığı üzrə irəliləyişləri, habelə səhiyyə sisteminin dayanıqlılığı üçün beynəlxalq proqramlaşdırmanı təsvir edən federal liderləri təqdim edib.
ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi və ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən “İqlim Çatı: Milli töhfələrin növbəti nəsil üçün təcili prioritetləri” mövzusunda təşkil olunan sessiyada USAID-in İqlim və Ətraf Mühit üzrə baş məsləhətçisi Kristen Sarri, ABŞ Dövlət Departamentinin İqlim üzrə xüsusi nümayəndəsinin müavini Rich Duke çıxış edib.
Bu paneldə iqlim dəyişikliyinin təsirləri bu il Şərqi Afrikada şiddətli daşqınlardan tutmuş Asiyada baş verən istilik dalğalarına, Meksika və Avropadakı quraqlıqlara və Şimali Amerikadakı meşə yanğınlarına qədər açıq şəkildə nümayiş etdirilib. Bununla belə, elm adamları deyiblər ki, cəld hərəkət edilsə, dağıdıcı təsirlərdən qaçmaq üçün hələ də gec deyil. Qeyd edilib ki, 2025-ci ilin yazında gözlənilən Milli Müəyyən Töhfələrin (MDM) qarşıdan gələn raundunda kursu düzəltmək üçün kritik bir məqam təqdim edilməlidir.
Bu tədbirdə mövcud öhdəliklərə qarşı əldə edilmiş irəliləyişlərə nəzər salınıb və MDM-lərin gələcək nəsli üçün ən aktual prioritetləri diqqət mərkəzində olub.
ABŞ Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən təşkil edilən “Yerli xalqlar və yerli biliklərlə iqlim dayanıqlılığının yaradılması” sessiyasında ABŞ Daxili İşlər Nazirliyi katibinin müavini vəzifəsini icra edən Laura Daniel-Devis, Amerika Hindliləri Milli Konqresinin keçmiş prezidenti, Təbiəti Mühafizə Qlobal İdarə Heyətinin üzvü Faun Şarp, ABŞ Kənd Təsərrüfatı Departamenti Katibinin Aparat rəhbərinin müavini Şon Babinqton, Beynəlxalq Hindistan Müqaviləsi Şurasının icraçı direktoru Andrea Karmen çıxış edib.
Sessiya Birləşmiş Ştatlarda mürəkkəb iqlimə davamlılıq problemlərini həll etmək üçün Yerli Bilikləri (IK) tətbiq etmək üçün yerli xalqlarla əməkdaşlıq nümunələri nümayiş etdirilib. Paneldə ABŞ-ın yerli liderlərlə məsləhətləşmələr, etimad və qarşılıqlılıq yolu ilə yerli icmalarla əlaqələrin gücləndirilməsi, İK tərəfindən məlumatlandırılan iqlimə davamlılıq proqramlarına sərmayə yatırılması və yerli əhalinin rəhbərlik etdiyi birgə təşəbbüslərin təşviqi yolu ilə İK-ni yüksəltmək öhdəliyinin həyata keçirilməsi ətrafında müzakirələr aparılıb. Həmçinin dövlət və özəl sektor tərəfdaşlığı vasitəsilə, xeyriyyəçilik resursları ilə federal maliyyələşdirmədən istifadə edilməsi diqət mərkəzində olub.
Beynəlxalq Mərcan Rif Cəmiyyəti və İqlimə Qayğı tərəfindən “Okeanların mühafizəsində gənclərin rəhbərliyi: Mərcan riflərinin və dəniz ekosistemlərinin qorunması təşkil edilməsi” mövzusunda təşkil edilən sessiyada Milli Okean və Atmosfer Administrasiyasının (NOAA) beynəlxalq məsələlər üzrə katibinin köməkçisinin müavini Susan Ruffo, NOAA-nın Gənclərlə İş üzrə Məsləhətçisi Lauren Gibson, Beynəlxalq Coral Reef Cəmiyyəti, Havay Universitetininin elmlər doktoru Mariana Roşa de Souza, Beynəlxalq Mərcan Rif Cəmiyyəti, Kinq Abdullah Elm və Texnologiya Universitetinin (KAUST) elmlər doktoru Raquel Peixoto, Qrenada İqlim Dayanıqlılığı Nazirliyinin ətraf mühit və bərpa olunan enerji üzrə mütəxəssisi Rene Smit çıxış edib.
Bu tədbirdə okean siyasətində gənc liderliyin obyektivindən mərcan riflərinin qorunmasının təcili ehtiyacı araşdırııb. İnkişaf etməkdə olan gənc liderlər və mərcan ekspertlərindən ibarət paneldən ibarət müzakirədə ən son elmi anlayışlar, gənclərin siyasətin təbliğində rolu və qlobal mərcan böhranının həlli üçün əməkdaşlıq strategiyaları müzakirə edilib.
ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən təşkil olunan “Gənclik şəbəkə tədbiri”ndə dinamik həlləri formalaşdırmaq və iqlimlə bağlı problemlər üzərində əməkdaşlıq etmək üçün dünyanın hər yerində gəncləri gücləndirmək diqqət mərkəzində olub. İnteraktiv və inklüziv məkan kimi nəzərdə tutulmuş bu şəbəkələşmə sessiyası gənclərə ABŞ nümayəndə heyəti ilə ünsiyyət qurmaq, fikirlərini bölüşmək, regional narahatlıqları müzakirə etmək və yaradıcı təşəbbüslərini nümayiş etdirmək üçün rahat mühit təmin edilib.
Forum