Türkyə İraqda PKK bazalarını hədəf aldıqca kürd qruplaşması İrana üz tuta bilər

Your browser doesn’t support HTML5

Türkiyə İraqdakı kürd silahlı qruplaşması PKK-nı məhv edəcəyinə söz verib. PKK Türkiyədə daha böyük azlıqların hüquqları uğrunda apardığı müharibədə qonşu İraqdan əsas baza kimi istifadə edir. Lakin Türkiyə ordusu PKK-nın məhvinə yaxınlaşdıqca, analitiklər xəbərdarlıq edirlər ki, kürd qruplaşması İrana üz tuta bilər və bunun bütün regionda, o cümlədən Suriyadakı ABŞ qüvvələrinə təsiri olacaq.

Türkiyə qüvvələri reaktiv və pilotsuz təyyarələrin dəstəyi ilə PKK kürd silahlı qruplaşmasını İraq Kürdüstanı ərazisindəki bazalarından çıxarır. Onilliklərdir ki, dağlıq bölgə PKK-ya Türkiyə sərhədindən daha böyük azlıqların hüquqları uğrunda mübarizədə hücumlar təşkil etmək üçün sığınacaq verib.

Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan yerli İraq kürd qüvvələrinin dəstəyini aldığını iddia edərkən, PKK-nın Qəndil dağlarında bir vaxtlar alınmaz hesab edilən qərargahı indi Türkiyə qüvvələrinin hədəfindədir

“Çünki siyasətçilər simvollarla danışmalı, nəsə deməlidirlər. Qəndilin son hədəfimiz və ya hədəfimiz olduğunu deyəndə. Bu o deməkdir ki, son addım PKK-nın mövcudluğunu tamamilə dayandırmaqdır”, diplomat Aydın Selcen deyib..

PKK bazaları Türkiyənin rəqibi olan İranla həmsərhəd Qəndil dağlarında yerləşir. Türkiyə ordusu hücumlarını artırdıqca, bəzi analitiklər PKK-nın dəstək üçün İrana müraciət edə biləcəyini düşünürlər. Özü narahat kürd azlığına malik olmasına baxmayaraq, Tehran keçmişdə təsiri İraq və Suriya kürdlərinə qədər uzanan PKK ilə ortaq dil tapıb.

“İran 80-90-cı illərdə PKK-ya çox güclü dəstək verib. İndi isə ruslar səhnədən kənarda olanda, o qədər də güclü deyil və yəqin ki, İran onların yerini alacaq və PKK və PYD təbii ki, Türkiyə ilə münasibətlərində PKK-dan bir rıçaq kimi istifadə etməyə çalışacaqlar”, Xarici Siyasət İnstitutundan Hüseyin Bağcı qeyd edib.

Müşahidəçilər İranın dəstəklədiyi İraq milislərinin PMU kimi PKK-ya bağlı qruplarla artıq əlaqə saxladığını vurğulayırlar.

“Şenqal-Sincar bölgəsində İraq sərhədinin düz daxilində, PMU və PKK-nın bölgədəki qolu olan bu YBS arasında dostluq əlaqələri var və ya bəlkə də bir-birindən asılıdır. Beləliklə, bütün bu yerli aktyorların sağ qalmaq üçün Türkiyə İran kimi özlərindən daha böyük aktyorlara və ya ABŞ kimi qlobal güclərə ehtiyacı olacaq”, diplomat Aydın Selcen deyib.

Suriyada PKK-ya bağlı kürd qüvvələri İslam Dövləti qrupuna qarşı müharibədə Amerika qüvvələri ilə əməkdaşlıq edir. Dəməşq rejimini dəstəkləyən Tehran üçün PKK ilə əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi Amerikanın Suriyadakı mövcudluğunu sarsıtmaq imkanı verir. Lakin İranın PKK ilə hər hansı əməkdaşlığı ehtiyatlı balanslaşdırma aktını ehtiva edəcək.

“Təsəvvür edə bilərəm ki, PKK ilə Tehran arasında əlaqələr sabitlənəcək, davam etdiriləcək və bəlkə də güclənəcək, lakin Tehranın həddən artıq rol oynayacağını, PKK-nın bölgədə dəstəkçisi olacağını, Ankara ilə əlaqələrini təhlükə altına atacağını təsəvvür edə bilmirəm” - deyə, Bonn Universitetindən Zaur Qasımov bildirib.

Türkiyə ilə İran arasındakı münasibətlər tez-tez rəqabət və əməkdaşlığın birləşməsi kimi səciyyələnir, İranın dağılmış iqtisadiyyatı daha çox Türkiyəyə arxalanır. Ticarət Ərdoğanın yaxın həftələrdə Tehrana gözlənilən səfərində vurğulayacağı bir məqam olacaq.