Seçkilərdə ABŞ-ın xarici siyasəti mövzusunun önəmi

Your browser doesn’t support HTML5

Xarici siyasət məsələləri ABŞ-da prezidentliyə namizədlərin seçki kampaniyasının diqqət mərkəzində olmadı. Əsasən koronavirus pandemiyası və onun nəticəsi olaraq iqtisadi tənəzzül müzakirə olundu. Ancaq Prezident Donald Trampın Çin və Kubaya qarşı sərt mövqeyi ona 3 Noyabr seçkilərində qalib gəlməsi üçün lazım olan əsas dönüş vəziyyətlərində kömək edə bilər.

Cümə axşamı keçirilən son prezident debatı zamanı milli təhlükəsizlik təhdidləri yalnız qısaca danışıldı.

Şimali Koreyanın nüvə silahlarının davamlı inkişaf etdirilməsi ilə bağlı suala Prezident Donald Tramp lider Kim Çen İnə etdiyi diplomatik yardımı müdafiə etdi.

“Şimali Koreya ilə müharibədə vəziyyətində deyilik. Yaxşı münasibətimiz var. İnsanlar başa düşmürlər. Başqa ölkələrin liderləri ilə yaxşı münasibət qurmaq yaxşı bir şeydir” - deyə, Tramp bildirib.

Demokrat namizəd Co Bayden Trampın Amerikanın düşmənlərini cilovlaya bilmədiyini söylədiyi birtərəfli xarici siyasət yanaşmasını tənqid etdi.

“O, Şimali Koreyanı qanuniləşdirdi. Quldur, quldur olan yaxşı dostundan danışdı. Və necə yaxşı olduğumuzdan danışır. Və ABŞ ərazilərinə əvvəllər olduğundan daha asanlıqla çatmağı bacaran daha güclü raketlərə sahibdirlər” - deyə, Co Bayden qeyd edib.

Tramp administrasiyası xarici siyasətdəki uğurları arasında Şimali Koreyanın nüvə danışıqlarını yenidən başlatmasına, İsrail ilə bəzi qonşuları arasında münasibətlərin yaxşılaşdırılmasına, Əfqanıstandakı Taliban ilə sülh sazişi barədə danışıqlara, Suriyada İŞİD-i məğlub etməsinə istinad etdi – və bütün bunlar Amerika qüvvələrini xarici qarşıdurmalardan geri çəkdiyi və müttəfiqlərini ABŞ qoşunlarını xaricdə yerləşdirmək üçün xərclərin daha çox hissəsini ödəməyə razı saldığı vaxt baş verib.

Bayden Trampı ABŞ-ın qlobal liderlik rolundan geri çəkildiyi zaman İran, Rusiya və Çinə güclərini və təsirlərini genişləndirməsinə icazə verdiyi üçün günahlandırır.

Xüsusilə də Trampı Rusiyanın ABŞ əsgərlərini öldürmək üçün Talibana ödəniş etməsi barədə xəbərlərə görə Rusiya lideri Vladimir Putinlə qarşı-qarşıya durmaqdan imtina etdiyinə görə qınadı.

Müharibə dövrləri istisna, xarici siyasət ABŞ seçkilərində ümumiyyətlə böyük rol oynamır.

Ancaq bu il Trampın kommunist Kubaya tətbiq etdiyi sərt ticarət məhdudiyyətləri və Venesuelanın sosialist lideri Nikolas Maduronu devirmək səyləri Floridadaki Kuba Amerikalıları arasında dəstəyini artıra bilər.

"Trampın mövqeyi, anti-Kastro mövqeyi və Venesuelaya dair demokratik baxışı Trampa seçicilərin kiçik bir hissəsinin dəstəyi məsələsində kömək edir" - Rays Universitetinin siyasət üzrə professoru Mark Cons bildirib.

Trampın İsrailə verdiyi güclü dəstəyin 2016-cı ildə Trampın Demokratik rəqibi Hillari Klintona çox səs verən Floridadakı Yəhudi Amerikalıların Baydenə dəstəyini kəsib-kəsməyəcəyi aydın deyil.

Prezidentin haqsız ticarətə görə Çinə tətbiq etdiyi tariflər, Miçiqan və Pensilvaniya kimi sənaye ştatlarında işçi sinif seçiciləri arasında da dəstəyini artıra bilər.

Tramp bu əsas ştatları 2016-cı ildə qazanmışdı və bu il də qapalı yarışmanı qalib kimi bitirə bilər.