Amerikanın Vitse-Prezidenti Dik Çeyninin Azərbaycana
səfəri Qərbin Xəzər-Mərkəzi Asiya regionunda maraqlarını qorumaq məqsədi güdür. Bunu ABŞ-da dərc olunan "Oil and Gas Journal" dərgisi
yazır. Dərginin mülahizəsinə görə, Azərbaycanın enerjı məhsullarının ixrac
kəməri məsələləri Çeyninin səfərini labüd edib.
Belə ki, Rusiyanın Gürcüstana hərbi
müdaxiləsindən sonra Gürcüstandan keçən neft və qaz kəmərləri vasitəsilə ixrac
dayandırlıb. Qəzet idia edir ki, Çeyni regional səfərini strateji enerji
koridorlarınn axtarışına həsr edəcək. "Belə ki, - yazır "Oil and Gas
Journal" - Azərbaycan Rusiyaya üz tutsa, ABŞ diplomatiyasının 15 ili boşa getmiş
olacaq".
Qəzet Xəzər dənizi və Türkiyə arasında yerləşən
Qafqaz regionunun Mərkəzi Asiyadan Avropaya Rusiya və İrandan yan keçən yeganə
enerji yolu olduğunu xatırladır.
"The Wall Street Journal"
isə bu günkü sayında Dik Çeyninin Azərbaycana səfərinə iki böyük məqalə həsr
edib.
Müəlliflər Qay Çazan və Con Makkinon
yazırlar ki, Dik Çeyni Qafqaza səfərindən Rusiyanın Qafqaz və Mərkəzi Asiyanın
neft və qaz ehtiyatlarını ələ keçirməsinə mane olmaq üçün istifadə etməyə
çalışacaq.
"Vitse-prezidentin məqsədi Rusiyadan yan keçən ixrac marşrutuna
Amerikanın dəstəyini izhar etməkdir" – yazır Wall Street Journal. Qəzetin
fikrincə, Azərbaycanda cənab Çeyni Xəzər qazının Qərbin dəstəklədiyi və
Avropanın mərkəzinə enerji daşıyacaq kəmərlərlə axıdılımasından danışacaq.
Onlardan biri Verdinin operası şərəfinə Nabukko
adlanır, digər kiçik layihə isə Türkiyə-Yunanıstan-İtaliya qaz kəməri olacaq.
Ümumilikdə müəlliflər bir fikirdə yekdildirlər
ki, Gürcüstanda müharibə Rusiyanın etibarlı enerji təchizatçısı kimi nüfuzuna xələl
gətirdi və bu da ABŞ-la Avropanı öz neft və qaz mənbələrini artırmaq səylərini
gücləndirməyə sövq edib.
Çeyninin Azərbaycana səfərinə Rusiya mərbuatı da geniş yer ayırıb. Amma
Qərb mediasından fərqli olaraq, burada gedən yazıların əsas məqzi ondan
ibarətdir ki, Vaşinqton Moskvaya qarşı müttəfiq yığıb, onun sərhədləri boyu
müttəfiq zənciri yaratmaq istəyir.
"Nezavisimaya Qazeta"
yazır ki, son günlər MDB məkanında özünəməxsus müttəfiq ovu başlayıb, Rusiya
liderləri artıq Moldova, Ermənistan, Özbəkistan, Qazaxıstan və Tacikistan
rəhbərləriylə görüşüblər və indi ABŞ-ın vitse-prezidenti Azərbaycan, Gürcüstan
və Urkrayna səfərinə başlayıb.
Bununla belə, qəzetin dediyinə görə, Dik Çeynin səfərinə Moskva əsas cavabı bu cümə təqdim etməyə çalışacaq. Sentyabrın 5-də Moskvada Rusiya, Belarus, Ermənistan və Mərkəzi Asiya ölkələrini birləşdirən Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının sammiti yığılacaq və burada Rusiya üzv ölkələrin onun Qafqaz siyasətini tamamilə dəstəkləməsinə nail olmaq istəyir.
"Kommersant"
qəzeti isə yazır ki, Avropa İttifaqının Rusiyayla bağlı yumşaq mövqeyindən
sonra ABŞ işə qarışmaq qərarına gəlib və
Dik Çeyni Bakı, Tbilisi və Kiyev səfəriylə Vaşinqtonun müttəfiqlərini
birləşdirib onları Moskvanın niyyətlərinə qarşı qoymaq istəyir. Qəzet yazır ki,
indi Rusiya da MDB-də müttəfiq yığmağa çalışır və bunun üçün bəzi
tərəfkeşlərinə yeni qaz kəmərləri, yeni qaz qiymətləri yaxud qüzəştli silah
qiymətləri təklif edir.