Avropa Şurasının insan haqları təşkilatı bildirib ki, cümə axşamı günü hüquqi cəhətdən məcburi olan ilk beynəlxalq süni intellekt müqaviləsi onu müzakirə edən ölkələr, o cümlədən Avropa İttifaqı üzvləri, ABŞ və Britaniya tərəfindən imzalanmaq üçün açıq olacaq.
İllərdir üzərində işlənilən və 57 ölkə arasında müzakirələrdən sonra may ayında qəbul edilən Süni İntellekt Konvensiyası məsuliyyətli innovasiyaları təşviq etməklə yanaşı, AI-nin yarada biləcəyi risklərə toxunur.
Britaniyanın ədliyyə naziri Şabana Mahmud bəyanatında deyib: "Bu Konvensiya bu yeni texnologiyaların insan hüquqları və qanunun aliliyi kimi ən qədim dəyərlərimizi pozmadan istifadə edilməsini təmin etmək üçün böyük addımdır".
Süni İntellekt Konvensiyası əsasən süni intellekt sistemlərindən təsirlənən insanların insan hüquqlarının müdafiəsinə yönəlib və keçən ay qüvvəyə minmiş Aİ-nin AI Aktından ayrıdır.
Aİ-nin AI Aktı Aİ daxili bazarında AI sistemlərinin inkişafı, yerləşdirilməsi və istifadəsi ilə bağlı hərtərəfli tənzimləmələri nəzərdə tutur.
1949-cu ildə əsası qoyulmuş Avropa Şurası insan hüquqlarını qorumaq mandatı olan Aİ-dən fərqli beynəlxalq təşkilatdır; Aİ-nin bütün 27 üzvü də daxil olmaqla, 47 ölkə şuraya üzvdür.
2019-cu ildə xüsusi bir komitə süni intellekt çərçivə konvensiyasının mümkünlüyünü araşdırmağa başlayıb və 2022-ci ildə mətni hazırlayan və müzakirə edən Süni İntellekt üzrə Komitə yaradılıb.
İmzalayanlar müddəaların qüvvəyə minməsi üçün qanunvericilik, inzibati və ya digər tədbirləri qəbul etməyi və ya davam etdirməyi seçə bilərlər.
Digər vətəndaş cəmiyyəti qrupları ilə birlikdə müqavilənin hazırlanması prosesinə töhfə verən ECNL-nin (Avropa Qeyri-Kommersiya Hüququ Stichting Mərkəzi) hüquq eksperti Francesca Fanucci Reuters agentliyinə bildirib ki, saziş geniş prinsiplərə əsaslanır.
"Bu konvensiyada prinsiplərin və öhdəliklərin təsbiti o qədər geniş və xəbərdarlıqlarla doludur ki, bu, onların hüquqi müəyyənliyi və effektiv icrası ilə bağlı ciddi suallar yaradır" deyib.
Böyük Britaniya hökuməti yeni tələblərini lazımi qaydada həyata keçirə bilməsini təmin etmək üçün tənzimləyicilər, səlahiyyət verilmiş administrasiyalar və yerli hakimiyyət orqanları ilə işləyəcəyini bildirib.