ABŞ Belarusda başa çatan “Lukaşenko rejiminin uydurma parlament və yerli seçkiləri”ni pisləyib. Dövlət Departamentinin sözçüsü Metyu Miller, "Seçkilər heç bir seçki prosesinin demokratik adlandırıla bilməyəcəyi qorxu mühitində keçdi" deyib.
Miller qeyd edib ki, rejim Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatına seçkiləri müşahidə etməyə icazə verməyib, “azad və ədalətli seçkilər üçün zəruri olan şəffaflığı daha da məhdudlaşdırıb”.
ABŞ bir daha Lukaşenko rejimini repressiyaları dayandırmağa, bütün siyasi məhbusları azad etməyə və siyasi rəqibləri ilə dialoqa başlamağa çağırıb.
Müxalifətin boykot çağırışlarına baxmayaraq, Belarusda ciddi nəzarət altında parlament və yerli seçkilər keçirilib. Belarusu 30 ilə yaxındır dəmir əllə idarə edən prezident Aleksandr Lukaşenko Qərbi səsvermədən onun hökumətini sarsıtmaq və 9,5 milyonluq xalqı “sabitliyi pozmaq” üçün istifadə etməkdə ittiham edir.
Namizədlərin əksəriyyəti rəsmi qeydiyyatdan keçmiş dörd partiyaya aiddir: Belaya Rus, Kommunist Partiyası, Liberal Demokrat Partiyası və Əmək və Ədalət Partiyası. Bu partiyaların hamısı Lukaşenkonun siyasətini dəstəkləyir. Keçən il daha 10-a yaxın partiyanın qeydiyyatı rədd edilib.
2020-ci il prezident seçkilərində Lukaşenkoya meydan oxuduqdan sonra qonşu Litvaya mühacirət edən müxalifət lideri Sviatlana Tixanouskaya seçiciləri seçkiləri boykot etməyə çağırıb.
"Səsvermə bülletenində real dəyişikliklər təklif edən heç kim yoxdur, çünki rejim yalnız onun üçün əlverişli olan kuklaların iştirakına icazə verib", Tixanouskaya video bəyanatında bildirib.
"Biz bu mənasız farsları boykot etməyə, seçim etmədən bu seçkiyə məhəl qoymamağa çağırırıq" - deyə, o əlavə edib.
Bazar günü keçirilən səsvermə Lukaşenkoya altıncı prezidentlik müddətini verən və görünməmiş kütləvi nümayişlər dalğasına səbəb olan mübahisəli 2020-ci il səsverməsindən sonra Belarusda ilk seçkidir. Etirazlar aylarla ölkəni bürüyub, yüz minlərlə insan küçələrə axışıb. 35 mindən çox insan həbs edilib. Minlərlə insan polis nəzarətində döyülüb, yüzlərlə müstəqil media və qeyri-hökumət təşkilatı bağlanaraq qanundan kənar elan edilib.
Lukaşenko etirazlardan sağ çıxmaq üçün əsas müttəfiqi Rusiyanın subsidiyalarına və siyasi dəstəyinə arxalanıb. O, Moskvaya 2022-ci ilin fevralında Ukraynaya qoşun yeritmək üçün Belarus ərazisindən istifadə etməyə icazə verib.
Seçki müxaliflərə qarşı amansız repressiya fonunda keçirilir. 1400-dən çox siyasi məhbus, o cümlədən müxalifət partiyalarının liderləri və 2022-ci ildə Nobel Sülh Mükafatını qazanmış tanınmış insan haqları müdafiəçisi Ales Bialiatski də dəmir barmaqlıqlar arxasındadır.