Xilasedicilər kəsici soyuq hava şəraitində Çinin şimal-qərbindəki Qansu əyalətindəki ucqar ərazidə baş vermiş zəlzələnin qurbanlarını təhlükəsiz əraziyə çatdırıbl. Sağ qalanlar daimi sığınacaq olmadan aylarla qeyri-müəyyənliklə üzləşib.
Rəsmilər və Çin mediasının verdiyi məlumata görə, 6,2 bal gücündə zəlzələ bazar ertəsi gecə yarısına yaxın baş verib, nəticədə 700-dən çox insan xəsarət alıb. Yollar zədələyib, Qansu və Qinghai əyalətlərində elektrik və rabitə xətləri sıradan çıxıb.
113 nəfər ölü tapılıb, 782 nəfər yaralanıb. Qonşu Qinghai əyalətində çərşənbə günü səhər saat 5:30-a olan məlumata görə, ölənlərin sayı 18-ə, yaralıların sayı isə 198-ə çatıb.
Çərşənbə axşamı günortadan sonra xilasetmə əməliyyatlarının sona çatdığı Qansuda yetmiş səkkiz nəfər sağ tapılıb, Çin mediası aylarla davam edən qışın yaxınlaşdığı bir vaxtda diqqəti yaralıların müalicəsinə və sakinlərin köçürülməsinə yönəltdiyini bildirib. Qinghai-də axtarışların başa çatıb-çatmaması dərhal məlum deyil.
Qansuda 207 000-dən çox ev uçub, 15 000-ə yaxın ev dağılıb, 145 000-dən çox insan zərər çəkib. Çadırlar, yorğanlar, çadır işıqları və qatlanan çarpayılar da daxil olmaqla 128,000-dən çox təcili yardım materialı, qurbanlara buxarda hazırlanmış çörəklər və hazır əriştə kimi yeməklər çatdırıldı.
Zəlzələdən sonrakı əməliyyatlar Çinin əksər hissəsini bürüyən güclü soyuq hava ilə daha da çətinləşib.
Zəlzələnin episentri Qansu ətrafında temperatur çərşənbə axşamı gecə selsi ilə 15 dərəcəyə enib.
Yerli KİV-in tədqiqatçılara istinadən verdiyi məlumata görə, dağıntılar altında qalan insanlar mənfi 10 dərəcədə hipotermiya inkişaf riski daşıyır və xəsarət almadıqda yalnız 5-10 saat yaşaya bilir.
21 yaşlı gənc Reuters agentliyinə bildirib ki, zəlzələ gecəsi dağıntılar altında qalan anası və 16 yaşlı bacısı xilas edilib. "
Şaxtalı hava xilasediciləri və vəziyyəti qiymətləndirən işçi qruplarını narahat edən yeganə məsələ deyil. Qansu Əyalət Seysmoloji Bürosu hərtərəfli təhlillər nəticəsində bazar ertəsi zəlzələnin xüsusiyyətlərinə, tarixi seysmik aktivliyə əsaslanaraq yaxın günlərdə bölgə ətrafında 5 bal gücündə güclü təkanların hələ də mümkün olduğunu bildirib.
Rəsmi xəbər agentliyi Sinxua büronun direktor müavininə istinadla bildirib ki, ilkin xəbərdarlıqlar üçün afterşoklar yaxından izlənəcək.
Çin Zəlzələ Şəbəkələri Mərkəzinin bildirdiyinə görə, çərşənbə günü gücü 4,0 və yuxarı olan iki və gücü isə 3,0 və daha yüksək olan səkkiz yeraltı təkan müşahidə edilib.
Xinhua Çin Seysmoloji Şəbəkə Mərkəzinin baş mühəndisinə istinadən xəbər verir ki, dayaz mərkəzli zəlzələlər asanlıqla yerə xeyli ziyan vura bilər.
Ölənlərin sayı 2014-cü ilin avqustunda Çinin cənub-qərbindəki Yunnan əyalətində 617 nəfərin ölümü ilə nəticələnən zəlzələdən bəri ən yüksək göstəricidir.
Son illərdə ölkə baş verən ən ölümcül zəlzələ 2008-ci ildə 7,9 bal gücündə olub və Siçuan əyalətində təxminən 90 000 nəfərin ölümünə və dağılmış şəhər və məktəblərin daha davamlı materiallarla bərpası üçün uzun illər davam edən səylərə səbəb olub.
Zəlzələlər Tibet yaylasının şərq kənarını meydana gətirmək üçün yüksələn qərb Çinin dağlıq ərazisində bir qədər yaygındır.
2022-ci ilin sentyabrında Çinin cənub-qərbindəki Sıçuan əyalətində baş verən 6,8 bal gücündə zəlzələ nəticəsində 21 milyon sakinin COVID-19 pandemiyası altında olduğu Çenqdu əyalətinin paytaxtında torpaq sürüşmələri və binaları silkələmək nəticəsində 93 nəfər həlak olub.