“İranla Azərbaycan arasında əməkdaşlıq davam edir və ABŞ-ın İranla qonşu dövlətlər arasında dostluq münasibətlərinə qarışmağa haqqı yoxdur.”
Bu barədə İran Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani ABŞ-ın İranın Qafqazda dəhliz yaradılmasında iştirakı ilə bağlı şərhinə cavabında deyib.
“ABŞ böyük danışır, çünki İranla region ölkələri, o cümlədən Azərbaycan arasında əməkdaşlıq davam edir və ABŞ-ın İranla qonşu dövlətlər arasında dostluq münasibətlərinə qarışmağa haqqı yoxdur. ABŞ regionun daxili işlərinə qarışmasa yaxşı olardı”, Kənanı bildirib.
Noyabrın 15-də ABŞ-ın Nümayəndələr Palatasının Xarici Əlaqələr Komitəsinin Avropa və Avrasiya altkomitəsində “Dağlıq Qarabağın gələcəyi” mövzusunda dinləmə zamanı ABŞ Dövlət Departamentinin nümayəndəsi O’Brayn Azərbaycanı İran və Rusiya ilə birgə hərəkət etməməyə çağırıb.
Siyasi təhlilçi Nəsimi Məmmədli İran Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsünün çıxışını şərh edərək bildirib ki, Rusiyanın Cənubi Qafqazda mövqeyi zəiflədikcə İran regionda geosiyasi rəqabətə daha da meyllənir.
“İranın Cənubi Qafqazda ən gərgin, barışmaz münasibətlərdə olduğu yeganə dövlət Azərbaycan idi. Bu reallığı nə İran, nə də Azərbaycan qısa zamanda dəyişə bilər. İranla Azərbaycan arasında dərin strateji ziddiyyətlər var. Mövcud geosiyasi proseslərin təsiri ilə yaranan taktiki yaxınlıq müvəqqətidir. İran bu fürsətdən maksimum yararlanmağa çalışır. İran ABŞ-la Azərbaycan arasında soyuq münasibətlərin dərinləşməsində maraqlıdır. Hər əlverişli fürsət düşəndə bu istiqamətdə müəyyən qızışdırıcı addımlar atır “, o bildirib.
Məmmədlinin fikrincə, hazırda İran bəzi regional məsələlərdə Azərbaycanla ortaq mövqedə olduqlarını qabartmaqla ABŞ-Azərbaycan münasibətlərinin pozulmasına ümid edir.
“Azərbaycanın təhlükəsizliyinin əsas qarantı NATO üzvü olan Türkiyədir. İranla münasibətlər iqtisadi-ticarət, kommunikasiya məsələləri üzərindədir. ABŞ-ın Azərbaycan-İran münasibətlərinə qarışması ilə bağlı deyilənlər reallığı əks etdirmir”, siyasi təhlilçi əlavə edib.
Xatırlatma
Noyabrın 15-də ABŞ-ın Nümayəndələr Palatasının Xarici Əlaqələr Komitəsinin Avropa və Avrasiya altkomitəsində “Dağlıq Qarabağın gələcəyi” mövzusunda dinləmə keçirilib.
ABŞ Dövlət Departamentinin nümayəndəsi O’Brayn Ermənistan hakimiyyətinin xarici münasibətlərinin çoxşaxəli olmasına açıq olduğuna və ABŞ rəhbərliyinin bu istiqamətdə Ermənistana ehtiyac duyulan dəstəyin verilməsinə çalışdığını deyib.
ABŞ dövlət katibi köməkçisinin müavini həmçinin bildirib ki, tərəflərlə sülh sazişinin əldə edilməsi ilə bağlı ünsiyyət saxlanılmalıdır.
“Biz sülhün əldə olunmasında yaxından cəlb olunmuşuq. Sentyabrdan bəri Bakı və Yerevana 13 yüksək səviyyəli səfərlər edilib. Biz eyni zamanda türkiyəli həmkarlarla yaxından çalışırıq. Biz Azərbaycana aydın şəkildə çatdırmışıq ki, biz sülh istiqamətində irəliləyişin şahidi olmayana qədər Azərbaycanla münasibət 19 sentyabr hadisələrindən sonra adi qaydada davam etməyəcək,” O’Brayn əlavə edib.
Daha sonra altkomitənin üzvləri O’Brayn və Sokolovksiyə ABŞ-ın bölgədəki siyasəti, sülh sazişi ilə bağlı son vəziyyət, Rusiya və İranın bölgəyə təsiri, o cümlədən Qarabağda hərbi əməliyyatdan sonra ABŞ administrasiyasının Azərbaycan rəhbərliyi ilə münasibətlərinin gələcəyi ilə bağlı suallar verdilər.
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin dinləmələrə cavab olaraq şərhində bildirilib ki, Azərbaycan noyabrın 20-də Vaşinqtonda Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirləri səviyyəsində keçirilməsi təklif olunan görüşün baş tutmasını mümkün hesab etmir.
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi dinləmələri və səsləndirilən çıxışları Azərbaycan və ABŞ arasında ikitərəfli və çoxtərəfli formatlarda münasibətlərə zərbə kimi qiymətləndirir.
“Azərbaycana qarşı səslənən ittihamlar əsassız olmaqla yanaşı, regionda sülh və təhlükəsizliyi sarsıdır," şərhdə deyilir və əlavə olunur ki, ABŞ rəsmisi 10 noyabr 2020-ci il tarixli Üçtərəfli Bəyanatın şərtlərinin Ermənistan tərəfindən pozulmasına etinasız yanaşıb.
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi qeyd edib ki, region ölkəsi olmayan ABŞ öz addımları və bəyanatları ilə bölgə ölkələrinin nəqliyyat təhlükəsizliyi səylərinə zərbə vurur.
“ABŞ tərəfinə yaxşı məlumdur ki, Ermənistanın 2020-ci il Üçtərəfli Bəyanatın 9-cu bəndindən irəli gələn öhdəliklərini yerinə yetirməməsi Azərbaycanı alternativ yolların tikintisi ilə bağlı qərar qəbul etməyə sövq edib. Qonşu dövlətlərlə kommunikasiya xətlərinin çəkilməsi qaydasının razılaşdırılması, o cümlədən İranla Naxçıvan Muxtar Respublikasına marşrutla bağlı müqavilə Azərbaycanın suveren hüquqdur”, şərhdə qeyd edilir.
ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Metyu Miller noyabrın 16-da ənənəvi brifinqdə Azərbaycan tərəfinin ABŞ-da keçiriləcək görüşdən imtinası ilə bağlı sualı cavablandırarkən deyib ki, ABŞ Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh danışıqlarını dəstəkləməyə davam edəcək.
“Daha əvvəllər də dediyimiz kimi, biz Ermənistan və Azərbaycan arasında problemlərin həlli üçün sülh danışıqlarını dəstəkləməyə davam edəcəyik. İstər burada, istərsə də başqa yerdə olsun, hər iki tərəfi bu danışıqlarda iştirak etməyə təşviq edirik. Bu, bizim siyasətimiz olaraq qalacaq", Metyu Miller qeyd edib.