ABŞ və NATO Avropa silah müqaviləsindən çıxır

Vaşinqton və NATO müttəfiqləri bildirib ki, onlar Rusiyanın Avropada adi silahların yayılmasını məhdudlaşdıran Soyuq Müharibə müqaviləsini dayandırmasını təkrarlayacaqlar, Ağ Ev isə onun ayrılmaqdan başqa "seçimi olmadığını" deyib.

Nüvə silahlarının yayılmaması tərəfdarları bunun döyüş meydanına böyük təsir etməyəcəyini bildirir.

Avropada Adi Silahlı Qüvvələr haqqında Müqavilənin (CFE) dayandırılması “[NATO] Alyansının çəkindirmə və müdafiə qabiliyyətini planlaşdırmağa, yerləşdirmələrə və təlimlərə təsir edən məhdudiyyətləri – Moskvanın geri çəkilməsindən sonra Rusiyanı artıq bağlamayan məhdudiyyətləri aradan qaldıraraq gücləndirəcək”, milli təhlükəsizlik müşaviri Ceyk Sallivan açıqlamasında bildirib.

1990-cı il müqaviləsi Soyuq Müharibədən sonrakı güc strukturunun hər iki tərəfinin - o zaman NATO və keçmiş Sovet Varşava Müqaviləsi hücum üçün qüvvə toplaya bilməsinin qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulmuşdu. O, həmçinin Atlantik okeanı ilə Ural dağları arasındakı ərazidə tətbiq etdiyi tankların, zirehli döyüş maşınlarının, ağır artilleriyasının, döyüş təyyarələrinin və hücum helikopterlərinin sayına bərabər məhdudiyyətlər qoyub.

Milli Təhlükəsizlik Şurasının strateji kommunikasiyalar direktoru Con Kirbi deyib ki, ABŞ-ın çıxmaqdan başqa daha yaxşı variantı yoxdur.

"Rusların birtərəfli qaydada onu sadəcə zibilliyə atmaq qərarına gəldiyini nəzərə alsaq, ondan çıxmamağımızı necə əsaslandıra biləcəyimizi bilmirəm. Onlar ABŞ və NATO müttəfiqlərimizə bizim yerləşmələrimizi və müqaviləyə riayət etməyi dayandırmaqdan başqa seçim qoymadılar" - deyə, o qeyd edib.

Amerikanın Səsi bu qərarın NATO müttəfiqlərinin Ukraynada adi silahların izini artırmasına gətirib çıxara biləcəyini soruşub.

"Gələcək qüvvələrin duruşuna gəlincə, mən bu tribunadan bu barədə danışmayacağam" deyib.

Rusiyanın iyun ayında çıxma elanını tənqid edən NATO eyni şeyi etmək qərarını müdafiə edib. Açıqlamada 31 üzvlü təhlükəsizlik alyansının bütün üzvləri iştiraklarını "lazım olduğu müddətcə" dayandırmağı dəstəklədiklərini bildirib.

Rusiya iyun ayında 150 günlük geri çəkilmə bildirişini verərək, müqavilənin köhnəldiyini iddia edib. Rəsmi Moskva bildirib ki, qərar üçün “son damla” NATO-nun müqaviləni imzalamayan Finlandiya və İsveçi paktda alqışlamaq qərarı olub. Finlandiya Rusiya ilə həmsərhəddir və Moskva ondan üçüncü ölkələr tərəfindən Rusiyanın şimal-qərb sərhədində silah toplamaq üçün istifadə oluna biləcəyindən narahatlığını ifadə edib.

ABŞ senatorları- Demokrat Ben Cardin və Respublikaçı Cim Riş bildiriblər ki, ABŞ-ın qərarı hər iki partiya tərəfindən alqışlanıb. Onların hər ikisi Senatın Xarici Əlaqələr Komitəsinin üzvüdür

“Bu, ABŞ-ın milli təhlükəsizlik maraqlarına, o cümlədən NATO müttəfiqlərimizə və digər regional tərəfdaşlarımıza qarşı Rusiya təhdidlərinin qarşısını almağa hazır olduğumuzu təmin etmək üçün Avropadakı güc mövqeyimizi yenidən qiymətləndirmək üçün bir fürsətdir”, birgə bəyanatda bildirilib.