G7 iqlim nazirləri təbii qaza yeni investisiyaları təsdiq etməlidir

Reuters tərəfindən əldə edilən sənədə görə, Yeddilik Qrupu ölkələrinin iqlim nazirləri investisiyaların qlobal səviyyədə razılaşdırılmış iqlim dəyişikliyi məqsədlərinə mane olacağına dair qiymətləndirmələrə baxmayaraq, təbii qaz təchizatına yeni investisiyalar üçün iddia qaldıra bilər.

G-7 ölkələrinin iqlim dəyişikliyi və enerji nazirləri aprelin 15-16-da Yaponiyanın Sapporo şəhərində bir araya gələrək, Rusiyanın Ukraynaya qarşı hərbi müdaxiləsindən sonra qlobal enerji bazarlarında yaranmış qarışıqlığın təzyiqi altında olan iqlim dəyişikliyinin həlli istiqamətində səyləri müzakirə edəcək.

G-7 bəyanatının layihəsində deyilir ki, nazirlər Rusiyanın işğalından qaynaqlanan enerji itkiləri səbəbindən qaza yeni yuxarı axın sərmayələrinin lazım olduğu ilə razılaşacaqlar.

Rusiyanın keçən il Avropaya qaz tədarükünü azaltması qlobal tədarükün ixtisarı və qlobal bazarlarda qiymətlərin artmasına səbəb olub.

"Bu kontekstdə, bu xüsusi fövqəladə vəziyyətdə, iqlim məqsədlərimizə və öhdəliklərimizə uyğun olaraq LNG [mayeləşdirilmiş təbii qaz] və təbii qaza lazımi yuxarı axın investisiyalarına ehtiyac olduğunu qəbul edirik" - deyə, layihədə deyilir.

Layihə hələ də G-7 ölkələri tərəfindən müzakirə olunur və o, qəbul edilməzdən əvvəl əhəmiyyətli dərəcədə dəyişə bilər. LNG investisiyalarına dair öhdəlik, əgər yekun kommünikedə saxlansa, LNG-ni ən azı 10-15 il ərzində lazım ola biləcəyini söyləyən daha təmiz enerji üçün "keçid yanacağı" adlandıran G-7 toplantısına ev sahibliyi edən Yaponiya üçün qələbə olacaq.

Lakin bu kimi sərmayələr qlobal enerjiyə nəzarət orqanı Beynəlxalq Enerji Agentliyinin qiymətləndirmələrinə zidd olacaq. Əgər dünya qlobal istiləşmənin 1,5 dərəcə Selsidən çox azaltsa, qalıq yanacaq tədarükünə heç bir yeni sərmayə qoyulmayacaq.

BMT-nin IPCC iqlim elmi paneli bildirib ki, dünya iqlim dəyişikliyinin ən dağıdıcı təsirlərindən qaçmaq üçün bu onillikdə mədən yanacağı enerjisindən istifadəni əhəmiyyətli dərəcədə azaltmalıdır. IPCC-yə görə, mövcud mədən yanacağı layihələrindən proqnozlaşdırılan CO2 emissiyaları qalan karbon büdcəsini 1.5C hədəfinə çatdırmağa çalışır.

G-7 iqlim nazirləri ötən il keçirilən iclasda enerji böhranına cavab məqsədi ilə LNG sektoruna sərmayə yatırılmasına ehtiyac olduğunu desə də, onlar qaz təchizatına yülsək miqdarda investisiyalarını açıq şəkildə təsdiq etməmişdilər.

G-7 daha əvvəl 2022-ci ilin sonuna qədər xaricdəki mədən yanacağı layihələrinə ictimai dəstəyi dayandırmağı vəd etmişdi. Layihə bəyanatında deyilir ki, ölkələr qazı daha sonra sıfır emissiyalı enerji mənbələri ilə əvəz edə biləcək ölkələrdə LNG-yə tələbatın "artmaqda davam edəcəyini" gözləyir.

Sənəddə LNG tələbatının artacağı ilə bağlı bəyanata qarşı çıxan bəzi ölkələrin, o cümlədən Avropa İttifaqının geri çəkildiyi deyilir.

27 ölkədən ibarət Aİ G7-nin iclaslarında iştirak edir.

Bir vaxtlar Rusiya boru kəməri qazının əsas alıcıları olan Avropa ölkələri öz enerji mənbələrini şaxələndirmək üçün yarışır və Rusiya qazını qismən daha çox LNG ilə əvəz edirlər.

Kommunike layihəsində Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü dəfələrlə pislənilib və G-7-nin Rusiyadan asılılığı azaltmaq üçün "etibarlı tərəfdaşlarla" çalışacağı bildirilib.