ABŞ dövlət katibi Antoni Blinken İsrail və fələstinlilər arasında zorakılıqların artması fonunda bazar günü Yaxın Şərqə üç günlük səfərinə başlayıb. İran və Ukraynada müharibə Blinkenin səfəri zamanı gündəmində olan əsas məsələlər arasındadır.
Qahirədə dayandıqdan sonra Blinken bazar ertəsi İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahunun İordan çayının Qərb sahilində yaşayış məntəqələrini genişləndirmək istəyən ultra-millətçi partiyaların daxil olduğu yeni administrasiyası ilə danışıqlar aparmaq üçün Qüdsə gedəcək. Baş nazir Benyamin Netanyahunun yeni sağçı hökuməti ilə bağlı ölkə daxilində və xaricdə İsrailin dünyəvi dəyərlərinin gələcəyi, gərgin etnik münasibətlər və fələstinlilərlə sülh danışıqlarının dayandırılması ilə bağlı narahatlıqlar mövcuddur.
ABŞ rəsmilərinin uzunmüddətli sülh danışıqlarının yaxın gələcəkdə mümkün olmadığını etiraf etməsinə baxmayaraq, Blinkenin ABŞ-ın təmkinə çağırışlarını təkrarlayacağı və Vaşinqtonun iki dövlət prinsipi əsasənda həll yolunu dəstəklədiyini vurğulayacağı gözlənilir.
Son günlər ölümlə nəticələnən zorakılıqların baş verməsi gərginliyin daha da güclənə biləcəyi ilə bağlı qorxuların artmasına səbəb olub.
Cümə günü fələstinli silahlı Qüdsdə sinaqoqun qarşısında hücum zamanı yeddi nəfəri qətlə yetirib. Bu, 2008-ci ildən bəri İsrailin İordan çayının Qərb sahilindəki Cenin şəhərinə son illərin ən ölümcül reydindən sonra Qüds bölgəsində ən ciddi zorakılıq hadisəsidir.
Blinken həmçinin Fələstin Muxtariyyətinin prezidenti Mahmud Abbas, digər fələstinli rəsmilər və vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri ilə görüşmək üçün Ramallaha gedəcək.
Ukrayna və İran gündəmdə
Rusiyanın Ukraynada 11 aydır davam etdirdiyi müharibə də gündəmdə olacaq. ABŞ və Avropadan çoxlu miqdarda hərbi texnika alan Ukrayna İsrailin regional düşməni olan İran tərəfindən Rusiyaya tədarük edilən dronlar da daxil olmaqla, İsraildən pilotsuz təyyarələri vurmaq üçün sistemlər istəyib.
İsrail bu müraciəti rədd edib. Rusiyanın işğalını pisləsə də İsrail müharibədən zərər çəkmiş qonşu Suriya ilə bağlı Moskva ilə əməkdaşlığı davam etdirmək və Rusiya yəhudilərinin rifahını təmin etmək istəyini əsas gətirərək, yardımını humanitar yardım və qoruyucu vasitələrlə məhdudlaşdırıb.
Diplomatlar həmçinin Bayden administrasiyasının 2015-ci il nüvə razılaşmasına yenidən başlamaq səylərinin dayandığı və İranın nüvə silahı inkişaf etdirməsinin qarşısını almaq üçün başqa bir planın olmadı vaxt İranın nüvə proqramını müzakirə edəcəklər.
Blinken Qahirədə Vaşinqtonun Misirlə “strateji tərəfdaşlığını” gücləndirmək üçün Misir prezidenti Əbdül Fəttah Əl-Sisi və xarici işlər naziri Sameh Şükri ilə görüşəcək.
Səfər zamanı Blinkenin insan haqları mövzusuna toxunacağı gözlənilir. Bayden administrasiyası insan hüquqları ilə bağlı şərtlərə əməl edilmədiyinə görə Misirə milyonlarla hərbi yardımı saxlayıb.