Sülhün dəyəri nədir?
Bu suala rusiyalı jurnalist Dmitri Muratov Nobel Sülh Mükafatını hərraca çıxaranda qismən cavablandırıla bilib.
Gəlir birbaşa UNICEF-ə Ukraynada müharibə nəticəsində köçkün düşmüş uşaqlara yardım göstərəcək. 2021-ci ilin oktyabrında qızıl medalla təltif edilən Muratov Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi ilə bağlı jurnalistlərə təzyiqlər və ictimai fikir ayrılıqları fonunda bağlanan Rusiyanın müstəqil "Novaya qazeta" qəzetinin yaradılmasına kömək etmiş və nəşrin baş redaktoru olmuşdu.
Mükafatını hərraca çıxarmaq Muratovun ideyası idi, o, artıq müşayiət olunan 500 000 dollarlıq pul mükafatını xeyriyyəçiliyə bağışladığını elan etmişdi. Onun sözlərinə görə, ianənin ideyası "qaçqın uşaqlara gələcəyə şans verməkdir".
Associated Press agentliyinə müsahibəsində Muratov Ukraynada münaqişə nəticəsində kimsəsiz qalan uşaqlardan xüsusilə narahat olduğunu bildirib.
"Biz onların gələcəyini qaytarmaq istəyirik" - deyə o bildirib.
O əlavə edib ki, Rusiyaya qarşı tətbiq edilən mühüm beynəlxalq sanksiyaların nadir xəstəliklər üçün dərman və sümük iliyi transplantasiyası kimi humanitar yardımların ehtiyacı olanlara çatmasına mane olmaması vacibdir.
Satışla məşğul olan, lakin gəlirdən heç bir pay almayan Heritage Auctions tərəfindən yayımlanan videoda Muratov deyib: "Bu, bir nümunə olaraq, insanların öz qiymətli əşyalarını ukraynalılara kömək etmək üçün hərraca çıxarmaları üçün fləşmobun başlanğıcına çevrilməlidir".
Muratov keçən il Nobel Sülh Mükafatını filippinli jurnalist Maria Ressa ilə bölüşüb.
Hər iki jurnalist təqiblərə, hökumətlərinin hücumuna və hətta ölüm təhdidlərinə baxmayaraq, öz ölkələrində azad sözü qorumaq uğrunda apardıqları döyüşlərə görə mükafatlandırılıb.
Muratov Rusiyanın 2014-cü ildə Krımı ilhaq etməsini və fevral ayında 5 milyona yaxın ukraynalının təhlükəsizlik səbəbi ilə başqa ölkələrə qaçmasına səbəb olan və İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Avropada ən böyük humanitar böhran yaradan müharibəni kəskin tənqid edib.
Rusiyada müstəqil jurnalistlər hökumətin birbaşa hədəflərinə çevrilib və Kremlin nəzarəti altındadır. İyirmi ildən artıqdır ki, Putin hakimiyyətə gələndən bəri Muratovun qəzetində işləyən azı dörd nəfər də daxil olmaqla, iyirmiyə yaxın jurnalist öldürülüb.
Aprel ayında Muratov Rusiyada qatarda olarkən qırmızı boya ilə hücuma məruz qaldığını bildirib. Muratov bazar ertəsi günortadan sonra canlı tenderin başlayacağı Nyu-York şəhərinə səfərə çıxmaq üçün cümə axşamı Rusiyadan Qərbi Avropaya yola düşüb.
Onlayn təkliflər 1 iyun Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi Gününə təsadüf edib.
Bazar ertəsi isə təklif Ümumdünya Qaçqınlar Gününə təsadüf edir.
Bazar ertəsi səhərə olan məlumata görə, ən yüksək təklif 550 000 dollar olub. Satınalma qiymətinin çox ehtimal ki, milyonlara çatacağı gözlənilir.
Heritage Auctions-ın strategiya üzrə baş direktoru Coşua Beneş deyib ki, dünyada hər kəsin Nobel Mükafatı hərraca çıxarılmır və heç də həftənin hər günü Nobel Mükafatı hərrac blokundan keçmir.
1901-ci ildə yarandığı gündən bəri fizika, kimya, fiziologiya və ya tibb, ədəbiyyat və sülhün inkişafı sahəsində nailiyyətlərə görə Nobel mükafatlarının 1000-ə yaxın laureatı olmuşdur.
Nobel üçün ən çox ödənilən mükafat 2014-cü ildə DNT strukturunu birlikdə kəşf edən Ceyms Uotson 1962-ci ildə ona Nobel mükafatı qazandırdığı zaman medalını 4,76 milyon dollara satmışdı.
Üç il sonra onun şəriki Frensis Krikin ailəsi Muratovun medalını hərraca çıxaran Heritage Auctions şirkəti tərəfindən hərracda 2,27 milyon dollar almışdı.
Muratovun medalının 175 qramlıq 23 karatlıq qızılının qiyməti təxminən 10 min dollardır.
"Davam edən müharibə və Ukraynada zərər çəkənlərin əzabını yüngülləşdirmək üçün beynəlxalq humanitar səylər marağı artıracaq" deyən Beneş kiminsə medal üçün nə qədər pul ödəməyə hazır olacağını təxmin etməyin çətin olduğunu bildirib.