ABŞ-ın Avropadakı müttəfiqləri prezident seçkilərində kimin qalib gəlməsindən asılı olmayaraq, Amerikanın onlarla daha az maraqlanmasına və Donald Tramp Ağ Evə qayıdarsa, keçmiş travmalara və yeni problemlərə hazırlaşır.
Seçkilər Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı hərbi müdaxiləsindən 2 ildən çox vaxt keçdiyi bir zamanda keçirilir. Vaşinqton həmin münaqişədə Kyivin müdafiəsinə ən böyük dəstək verib. Trampın dövründə də bunun davam edib-etməyəcəyi və onun ümumiyyətlə NATO müttəfiqlərinə nə dərəcədə sadiq qalacağı ilə bağlı suallar mövcuddur.
Vitse-prezident Kamala Harrisin, qalib gəldiyi halda, cari siyasəti davam edəcəyi gözlənilir, ancaq Respublikaçıların etirazları və ABŞ ictimaiyyəti arasında müharibədən yorğunluq səbəbindən Avropada bu dəstəyin azalacağına dair narahatlıqlar mövcuddur.
Trampın ABŞ tərəfdaşlarına vergilər tətbiq etmək istəməsi də onsuz da ləng iqtisadi artımla mübarizə aparan Avropada narahatlığa səbəb olub. Lakin qitəni qarşıdan daha çətin vaxtların gözlənməsi ilə bağlı narahat edən təkcə Trampın ikinci dönəm prezidentliyi deyil.
Avropa rəsmiləri kimin qalib gəlməsindən asılı olmayaraq, ABŞ-ın prioritetlərinin başqa yerlərdə olduğuna inanır. Yaxın Şərq hazırda prezident Co Baydenin siyahısında birinci yerdə olsa da, lakin uzunmüddətli prioritet Çindir.
Almaniyanın müdafiə naziri Boris Pistorius NATO müttəfiqi Britaniya ilə yeni müdafiə sazişi imzalayarkən ABŞ-ın Hind-Sakit Okean regionuna daha çox diqqət yetirəcəyini qeyd edib. "Burada sual budur ki, "onlar bu səbəblə Avropada çox az iş görəcəklərmi, yoxsa ya daha az iş görəcəklərmi"dir."
Brüsseldəki Almaniya Marşal Fondunun əməkdaşı Ian Lesser deyib ki, həm ABŞ, həm də Avropa Asiya ilə rəqabətə getdikcə daha çox diqqət yetirdiyinə görə, Avropada davam edən müharibə o deməkdir ki, "Amerikanın Avropa təhlükəsizliyindən uzaqlaşmasının potensial bədəli bu gün bir neçə il əvvəl olduğundan daha yüksəkdir". Onun sözlərinə görə, Avropanın bunu idarə etmək bacarığı bunun nə qədər tez baş verməsindən asılıdır.
2022-ci ildə Ukraynada müharibə başlayandan sonra Almaniya da daxil olmaqla, NATO üzvlərinin daha fəal olmalarına baxmayaraq, Avropanın geridə qalan müdafiə xərcləri illərdir ABŞ administrasiyasını qıcıqlandırıb. NATO-nun proqnozlarına görə, 32 müttəfiqdən 23-ü bu il ümumdaxili məhsulunun 2%-ni və ya daha çoxunu müdafiəyə xərcləmək hədəfinə çatacaq. On il əvvəl bu, cəmi 3% idi.
Forum