Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski cümə axşamı gündəlik müraciətində “Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi missiyasının Zaporojye Atom Elektrik Stansiyasına daxil olmasına heç bir obyektiv maneə yoxdur” deyib.
“Rusiya dərhal və qeyd-şərtsiz BAEA nümayəndələrinə təcili və qeyd-şərtsiz zavoda daxil olmağa icazə verməlidir” - Ukrayna prezidenti bildirib və əlavə edib ki, “nüvə şantajını həyata keçirən tərəf şübhəsiz ki, bu cür missiyaların nəqlində iştirak edə bilməz”.
“Rusiya dərhal və qeyd-şərtsiz BAEA nümayəndələrini zavoda buraxmalı, eləcə də öz qoşunlarını zavodun ərazisindən dərhal və qeyd-şərtsiz çıxarmalıdır. Dünyanın bunu təmin etmək gücü var. Əgər Rusiya bunu təmin etməsə, biz sadəcə olaraq nüvə və radiasiya təhlükəsizliyinə dair bütün beynəlxalq sənədləri zibil qutusuna atmalı olacağıq. Rusiya bu beynəlxalq nizamı məhv edir” - deyə, Zelenski bildirib.
Eyni gündə Zelenski Ukraynanın qərbindəki Lviv şəhərində BMT-nin baş katibi Antonio Quterreş və Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla görüşüb.
“Bu gün Türkiyə Prezidenti Ərdoğanla bir çox mövzularda çox əsaslı danışıqlar apardım. Dövlətimizin suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə göstərdiyi sarsılmaz dəstəyə görə ona minnətdaram. Biz müdafiə, iqtisadi və enerji sahəsində əməkdaşlığı müzakirə etdik. Mən Türkiyəyə Xarkiv şəhəri və Xarkiv vilayətinin bərpasına yardım etmək istəyinə görə minnətdaram. Bu, həqiqətən güclü bir ölkənin missiyasıdır. Bu gün ilk addım atıldı - infrastrukturla bağlı saziş imzalandı” - deyə Ukrayna prezidenti bildirib.
Günün əvvəlində Quterreş Zaporojye Atom Elektrik Stansiyasının ərazisini “demilitarizasiya etməyə”, hərbi texnika və şəxsi heyətin çıxarılmasına çağırıb.
“Nüvə stansiyasına təhlükə yarada biləcək hansısa addımlardan yayınmaq üçün sağlam düşüncə lazımdır. Obyekt heç bir hərbi əməliyyatın bir hissəsi kimi istifadə olunmamalıdır. Bunun əvəzində təcili olaraq Zaporojyeni sırf mülki infrastruktur kimi bərpa etmək və ərazinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün razılaşma əldə edilməlidir” - deyə, Quterreş bildirib.
Quterreş bildirib ki, həm Rusiya, həm də Ukrayna razılaşdığı halda, BMT-nin BAEA-nin zavodun təhlükəsizliyini təmin etmək üçün istənilən logistika və iqtisadi imkanları var.
Zelenski, Quterreş və Ərdoğan müharibəyə son qoymaq səylərini, BMT və Türkiyənin vasitəçiliyi ilə Rusiyanın aylardır Qara dəniz vasitəsilə aclıqla üzləşən Afrika xalqları da daxil olmaqla, digər ölkələrə daşınmasına mane olan Ukrayna taxılının davam edən ixracı məsələsini müzakirə edib. BMT-nin məlumatına görə, indiyədək təxminən 560 min ton taxıl daşınıb.