“Yeni Nəsil” Jurnalistlər Birliyi Avropa Komissiyasının «Azad və ədalətli seçkilər»
birgə Proqramı çərçivəsində dəstəklənən
Azərbaycanda prezident seçkiləri ərəfəsində siyasi iştirakçıların fəaliyyətinin
mediada işıqlandırılmasının monitorinqi ilə bağlı 17 sentyabrdan 2-si oktyabra
qədər dövr üçün hesabatını açıqlayıb.
«Yeni Nəsil»
Jurnalistlər
Birliyinin sədri Arif Əliyev bildirib ki, televiziya kanalları siyasi
iştirakçıların fəaliyyətinə az, bir qayda olaraq yalnız xəbərlər proqramları
çərçivəsində diqqət yetirir. Materialların isə tam əksəriyyəti seçki prosesinə
deyil, prezidentin və YAP üzvü olan nazirlərin fəsmi vəzifələrinin icrasına
həsr edilir.
Avropa
Şurasının eksperti Devid Vard hesab edir ki, rəsmi təbliğat kampaniyası başlanan dövrdən
bəri monitorinqə cəlb edilmiş televiziya kanallarının seçkilərə diqqəti nəinki
artmayıb, əksinə bu diqqət daha da yayınıb. Bütövlükdə götürdükdə, istisna
hallar nəzərə alınsa belə, seçki kampaniyasının televiziyaların əsas
verilişlərində çox məhdud səviyyədə işıqlandırılır. “Qeyri adi odur ki, seçki fəaliyyəti yoxdur. Xəbərlər
proqramlarında isə prezident və iqtidarda olan partiyanın üzvü olan nazirlərin seçki
kampaniyasına aid deyil, bir qayda olaraq, vəzifə səlahiyyətlərinin icrasına aid olan məsələlərdən danışılır. Rəsmi
təbliğat kampaniyası müddətinin birinci yarısı ərzində seçkilərə dair
materialların həcmi və sayı qəzetlərdə də azalıb. Ümumilikdə isə “İctimai”
televiziyanın seçkilərə həsr olunmuş materiallarında prezidentliyə namizədlər
arasında nisbi balans qorunub. Kanalın xəbər buraxılışlarında isə prezident və
YAP üzvü olan nazirlərin rəsmi fəaliyyəti ilə bağlı xəbərlərin payı 86%, digər
namizədlərin fəaliyyəti isə cəmi 2% təşkil edib. ANS yeganə televiziyadır ki, xəbərlərində bütün
prezidentliyə namizədlərə və onların partiyalarına müəyyən yer verib. Ancaq bütövlükdə,
kanalın siyasi iştirakçıların fəaliyyətini işıqlandıran materiallarının 76%-i
prezidentlə və YAP üzvü olan nazirlərlə bağlı olub. Digər 6 namizədə isə
kanalın monitorinqə cəlb edilmiş materiallarında 3-5% yer ayrılıb. Qalan televiziya kanallarının məzmunu daha sadədir.
Onlar istisnasız olaraq prezidentin və YAP üzvü olan nazirlərin rəsmi
fəaliyyətinə diqqət yetirib. AzTV, ATV, Lider və Xəzər kanallarında 99%,
Space-də isə 100% göstərici prezident və YAP üzvü olan nazirlərin xeyrinədir”. Cənab Vardın fikrincə, qəzetlərdə yeni meyllər
aşkar olunub: kampaniyadan qabaqkı dövrdən fərqli olaraq, seçki kampaniyasının
ilk 2 həftəsi ərzində hətta müstəqil qəzetlərdə də siyasi iştirakçıların
müxtəliflik dairəsi daralıb. “Əlbəttə həmin dairə televiziyalardakı qədər dar
deyil. Lakin dövlətə məxsus “Azərbaycan” və “Xalq” qəzetinin monitorinqə cəlb
edilmiş materialları, AzTV-də olduğu kimi, yalnız prezident və YAP üzvü olan
nazirlərin fəaliyyətinə həsr edilib. “Yeni Müsavat” qəzetinin siyasi
iştirakçılara həsr olunmuş materiallarının 48%-ində prezident və YAP üzvü olan
nazirlərin fəaliyyətindən bəhs edilir. Bunun ardınca Ümid partiyası gəlir –
29%. Yazıların 9%-də «dövlət institutlarının» işi işıqlandırılır, digər
namizədlərin payına isə 1-5% yer düşür. “Azadlıq” qəzeti də diqqətini
prezidentin və YAP üzvü olan nazirlərin üzərində cəmləşdirib. Qəzetin
seçkilərdə iştirak edən bütün siyasi iştirakçıların fəaliyyətinə həsr olunmuş
materiallarının ümumi həcmi son iki həftə ərzində azalsa da, onların içərisində
məhz YAP təmsilçilərinə aid yazıların çəkisi 90%-dək artıb. Amma yazıların tonu bir qayda olaraq tənqidi və ya
neytraldır. “Zerkalo” qəzetinin siyasi iştirakçılara həsr olunmuş
materiallarında prezident və YAP 79%, Ümid partiyası 8% yer alıb. Nəhayət, “525-ci
qəzetdə” materialların 93%-i indiki prezident və YAP-a həsr olunub” - deyə
ekspert qeyd edib.