Birleşmiş Ştatlar öten şenbe Azerbaycanda keçirilmiş referendum zamanı baş vermiş genişmiqyaslı pozuntularla bağlı öz narahatlığını bildirib. Azerbaycanın resmi daireleri ise iddia edirler ki, Prezident Heyder Eliyevin konstitusiyaya teklif etdiyi deyişiklikler seçicilerin 97 faizi destleklemişdir.
Birleşmiş Ştatların resmi şexsleri referendum prosesile bağlı ele evvelden skeptik mövqede idiler. Keçen ay Dövlet Departamenti referenduma hazırlıq işlerini daha yaxşı aparmaq üçün sesvermeni texire salmağı teklif etmişdi. Resmi şexsler deyirler ki, sesvermenin gedişini monitorinq eden Amerika diplomatları ve beynelxalq müşahideçiler kütlevi saxtakarlığın şahidi olublar. Dövlet Departamentinin resmi nümayendesi Riçard Bauçer bildirir ki, referendum gelen il Azerbaycanda keçirilmesi planlaşdırılan prezident seçkileri üçün zeif hazırlıq oldu.
“Referendumda seçki siyahılarının saxtalaşdırılması, bir nleferin defelerle se vermesi, seçki qutularına çox sayda bülletenn salınması kimi geniş miqyaslı pozuntular olub. 24 avqust referendumunun demokratiyanın inkişafına ve 2003-cü il prezident seçkilerinin beynelxalq standartlara uyğun keçirilmesi üçün fundamentin yaradılmasına ele bir te’siri olmayıb. Bu ise Birleşmiş Ştatları çox narahat deir. Biz Azerbaycanda plüralizmi ve hökumetde şeffaflığı detekleyirik.”
Cenab Bauçer referendumun müsbet cehetlerinden biri kimi televiziya ile ictimai debatların keçirilmesini qeyd etdi. O, deyirmi masalarda müxalifet ve qeyri-hökumet teşkilatarının nümayendelerinin iştirakını vurğuladı
Cenab Bauçer gelecek seçki proseslerinin edaletliliyini ve terefsizliyini te’min edecek mexanizmlerin yaradılması meqsedile Azerbacyan hökumetini ATET-in Demokaratik te’sisatlar ve insan haqları ofisi, İFES ve beynelxalq ictimaiyyetin diger qurumları ile birge işlemeye çağırdı.
Bazar ertesi ise Azerbaycanın dörd en böyük müxalifet partiyası referendumun neticelerini leğv etmek üçün İnsan Haqları üzre Avropa Mehkemesine şikayet edeceklerini beyan edibler. Diger meselelerle yanaşı onlar iddia edirler ki, referendumda 50 faizden az seçici iştirak etdiyine göre, sesvermenin neticeleri e’tibarlı sayıla bilmez. Konstitusiyaya edilen deyişiklikiye göre, ölke başçısı vezifesinin icrasını vaxtından evvel dayandırdığı halda, prezidentin funksiyaları baş nazire verilecek. Tenqidçiler bildirirler ki, bununla sağlamlığı zeif olan 79 yaşlı Eliyevin siyasi hakimiyyetini davam etdirmek ve öz oğlunu baş nazir teyin etmesine yol açılır.