Oktyabrın 10-da Azərbaycanın paytaxtı Bakıda BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasına (PreCOP29) hazırlıq iclası işinə başlayıb. “Ambisiyaların artırılması və fəaliyyətin təmin edilməsi” şüarı altında keçirilən PreCOP29 Paris Sazişi çərçivəsində qəbul edilmiş öhdəlikləri möhkəmləndirməyi və noyabr sammiti üçün bir yol xəritəsi tərtib etməyi hədəfləyir.
İki gün davam edəcək yüksək səviyyəli görüşdə 100-dən çox ölkənin və bir çox beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri, o cümlədən COP29-un müəyyən edilmiş prezidenti Muxtar Babayev, COP28-in prezidenti Sultan Əl Cabir, BMT Baş katibinin müavini Əminə Ceyn Məhəmməd, BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının icraçı katibi Saymon Stil və köməkçi icra orqanının (SBI) sədri Nabil Munir iştirak edir.
PreCOP29-da müzakirələr üç əsas mövzu ətrafında cəmlənib: “Yeni Kollektiv Kəmiyyət Məqsədi”, “Adaptasiya, itkilər və ziyanlar” və “İqlim dəyişikliyinin təsirlərinin azaldılması”. Bu mövzuların hər biri iqlim dəyişikliyinin nəticələrinə qarşı mübarizə üçün kompleks yanaşmanın əsası kimi qiymətləndirilir və noyabrda keçiriləcək debatlar üçün parametrləri müəyyən edəcək. İştirakçıların, həmçinin iqlim fəaliyyətlərinin şəffaflığını artırmaq və beynəlxalq dəstəyi gücləndirmək məqsədilə COP Sədrlik Troikası (BƏƏ, Azərbaycan və Braziliya) tərəfindən birgə həyata keçirilən “Missiya 1.5: Beynəlxalq Əməkdaşlığın Gücləndirilməsi” Yol Xəritəsi barədə müzakirələr aparması da gözlənilir.
Azərbaycanın ekologiya və təbii sərvətlər naziri, COP29-un Prezidenti Muxtar Babayev iclası açaraq inklüziv və fəaliyyət yönümlü dialoqun vacibliyini vurğulayıb.
İclas iştirakçılarına ünvanlanan müraciətində Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın COP29-da liderliyinin qlobal iqlim gündəliyində “real, gözəçarpan irəliləyiş” üçün əsas olacağına inamını ifadə edib.
Azərbaycan Prezidenti bildirir ki, Azərbaycanın zəngin külək və günəş enerjisi potensialı bərpaolunan enerji gündəliyini inkişaf etdirməyə imkan verir.
“Azərbaycan neft və qaz hasilatından əldə etdiyi gəlirləri yaşıl enerjiyə yatırır. Bu, açıq şəkildə göstərir ki, qazıntı enerji növləri ilə zəngin olmağımız yaşıl gündəliyi təşviq etmək istiqamətində addımlarımıza mane olmur. Qlobal istixana qazı emissiyalarında payının cəmi 0,1 faiz təşkil etdiyi ölkə kimi Azərbaycan daha kiçik emissiya payına sahib ölkələrin iqlim dəyişmələri ilə mübarizəyə əhəmiyyətli töhfələr verə biləcəyi ilə bağlı bir nümunə göstərir”, dövlət başçısının müraciətində deyilir.
BMT Baş katibinin müavini Əminə Məhəmməd dünya ictimaiyyətini uzunmüddətli razılaşma əldə etmək üçün birlikdə işləməyə çağırıb, çünki dünyanın buna çox ehtiyacı var.
"İnsanlara yenidən ümid vermək üçün nəyə isə ehtiyacımız var və dünya ictimaiyyətinin üzləşdiyi iqlim dəyişikliyi probleminin həllindən daha yaxşı nə ola bilər? Qarşıdakı 13 ayda görəcəyimiz tədbirlər həlledici əhəmiyyət kəsb edəcək. Biz isə öz istəklərimizdə cəsarətli olmalı və eyni zamanda dərhal hərəkət etməliyik”, o qeyd edib.
BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının icraçı katibi Saymon Stil isə hesab edir ki, maliyyə iqlim gündəliyində ən vacib mövzulardan biridir.
"Bu, ötən il Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində (BƏƏ) tarixi konsensus çərçivəsində götürülmüş öhdəlikləri həyata keçirməyə və real iqtisadiyyata fayda verməyə kömək edəcək. Aydındır ki, maliyyə bu il konkret nəticələrə nail olmaqda əsas rol oynayır", Stil vurğulayıb.
Avropa komissarı Vopke Hukstra deyib ki, Avropa İttifaqı əhalinin dayanıqlığına və biznesin rəqabət qabiliyyətinə əsaslanaraq, 2040-cı ilə qədər istixana qazı emissiyalarını 90 faiz azaltmağı hədəfləyir.
“Biz nəinki bu iddialı yolda irəliləməyə davam etmək, həm də doğru istiqamətdə hərəkət etdiyimizə əmin olmaq üçün bütün dünya ictimaiyyəti ilə sıx əməkdaşlıq etmək istəyirik”, o, qeyd edib.
Sessiyalardan birində, COP28 və COP29 sədrliyi və Beynəlxalq Bərpa Olunan Enerji Agentliyi (IRENA) iqlim hədəflərinə nail olmaqda bərpa olunan enerji mənbələrinin rolu barədə konsensus əsaslı nəticələr təqdim edəcək.
Azərbaycanın daha yaşıl iqtisadiyyata keçidə strateji fokuslanması və BƏƏ-nin təmiz enerjiyə yatırımları hər iki ölkəni qlobal bərpa olunan enerji mənbələrinə keçid prosesində əsas oyunçu kimi göstərir.
Oktyabrın 11-də Böyük Britaniya, Vanuatu və Azərbaycan birgə şəkildə 2024-cü ilin İqlim və İnkişaf üzrə Nazirlər Konfransını təşkil edəcəklər. Konfrans “İqlim Dəyişikliyinə Dayanıqlı Gələcək üçün İnsan İnkişafı” mövzusuna həsr olunacaq və iqlim dəyişikliyinə dayanıqlıqla sosial-iqtisadi inkişaf arasındakı əlaqəyə diqqət çəkəcək. İştirakçılar dayanıqlıq strategiyalarını inkişaf planlaşdırmasına inteqrasiya etmə metodlarını, xüsusilə həssas icmalara xüsusi diqqət yetirərək, araşdıracaqlar.
Bakı sammiti noyabr ayında keçiriləcək tam miqyaslı COP29 sessiyası ilə yekunlaşacaq və burada demək olar ki, 200 ölkə Paris Sazişinin növbəti mərhələsinin həyata keçirilməsini müzakirə etmək üçün bir araya gələcək.
Forum