Pandalar 2024-cü ilin sonuna kimi ABŞ zooparklarını tərk edə bilər.
Milli Zoopark rəsmiləri pandalarla bağlı müqavilənin yenilənməsi və ya uzadılması perspektivi ilə bağlı səssizliyini qoruyur və danışıqların statusu ilə bağlı dəfələrlə şərh almaq cəhdlərinə cavab verilməyib. Bununla belə zooparkın ictimai mövqeyi bədbin görünür: gələn aylar bir dövrün sonu ola bilər.
Milli Zooparkın panda dövrünün potensial sonu veteran Çin müşahidəçilərinin daha böyük bir tendensiya olduğunu söylədiyi bir vaxta təsadüf edir.
Pekin və bir sıra Qərb hökumətləri arasında diplomatik gərginliyin yüksək olduğu bir vaxtda Çin müqavilələrinin müddəti bitdikcə pandalarını bir çox Qərb zooparklarından tədricən geri çəkir.
Corctaun Universitetinin Qlobal Problemlər üzrə ABŞ-Çin Dialoqu Təşəbbüsünün baş elmi işçisi Dennis Vaylder bu tendensiyanı "cəzalandırıcı panda diplomatiyası" adlandırıb və qeyd edib ki, son illərdə daha iki Amerika zooparkı öz pandalarını itirib.
Şotlandiya və Avstraliyadakı zooparklar da müqavilələrinin yenilənməsi əlamətləri olmayan oxşar problemlə üzləşib.
Pekin hazırda həssas növləri daha yaxşı qorumaq üçün missiyası ilə "kooperativ tədqiqat proqramları" vasitəsilə 19 ölkəyə 65 panda borc verib. Pandalar qocalıq yaşına çatdıqda Çinə qayıdırlar və doğulan balalar isə 3-4 yaşlarında Çinə göndərilir.
San Dieqo Zooparkı pandalarını 2019-cu ildə, Tennessi ştatının Memfis zooparkındakı sonuncu ayı bu ilin əvvəlində geri qaytarılıb.
Milli Zooparkdan ayıların getməsi Amerikada qalan yeganə nəhəng pandaların Atlanta zooparkında olması deməkdir. Bu kredit müqaviləsinin müddəti gələn ilin sonunda başa çatır.
Vaylder çinlilərin "bir siqnal göndərməyə" çalışa biləcəyini deyib. O, Çin-Amerika çaşqınlıq nöqtələrindən bir neçəsini misal çəkib: ABŞ hökumətinin tanınmış Çin vətəndaşları və məmurlarına qarşı tətbiq etdiyi sanksiyalar; Çin yarımkeçiricilərinin idxalına məhdudiyyətlər; Çin istehsalı olan fentanilin Amerika şəhərlərini su basması ilə bağlı ittihamlar; TikTok sosial media platformasının Çinə məxsus olması ilə bağlı şübhə; və bu ilin əvvəlində Amerika üzərindəki Çin şarı ilə bağlı hay-küy.
Vaylderin sözlərinə görə, Pekin “NATO və ABŞ-ın Çinə qarşı sıraya düzüldüyündən” əmindir.
Panda ilə bağlı gərginlik hətta ABŞ Senatının dəhlizlərinə də yayılıb. Keçən həftə Pensilvaniyadan olan Demokrat Con Fetterman Çinin Amerikanın əkin sahələrini satın almasından şikayətlənərək bildirib ki, onlar bizim pandalarımızı geri alırlar. Biz onların bütün əkin sahələrini geri almalıyıq".
İlk panda cütünü - Hsin Hsin və Lin Lini ABŞ-a hədiyyə edən Çin hökuməti indi pandaları tipik olaraq 10 illik bərpa olunan müddətə icarəyə verir. İllik ödəniş hər cüt üçün 1 milyon dollardan 2 milyon dollara qədər, bundan əlavə heyvanların yerləşdirilməsi üçün obyektlərin tikintisi və saxlanması üçün məcburi xərclər də var. Pandalardan doğulan bütün balalar Çin hökumətinə məxsusdur, lakin cütləşmə yaşına çatana qədər əlavə ödənişlə onlar icarəyə götürülə bilər.
Forum