Cümə günü NATO Rusiyanın ABŞ-la imzaladığı nüvə silahlarına nəzarət müqaviləsinə əməl etməməsindən narahatlığını ifadə edib. Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü ilə bağlı gərginlik artdıqca, NATO-nun aparıcı gücü olan ABŞ Moskvanı onilliklərdir köhnəlmiş Yeni START paktından irəli gələn öhdəlikləri yerinə yetirməməkdə ittiham edib.
Çərşənbə axşamı Vaşinqton Rusiyanı müqavilə çərçivəsində yoxlamaları dayandırdığına və danışıqları ləğv etdiyinə görə qınasa da, Soyuq Müharibədəki rəqibini nüvə başlığı arsenalını razılaşdırılmış hədləri aşmaqda günahlandırmayıb".
NATO müttəfiqləri razılaşırlar ki, Yeni START müqaviləsi Rusiya və ABŞ-ın strateji nüvə qüvvələrini məhdudlaşdırmaqla beynəlxalq sabitliyə töhfə verir", alyansın 30 nəfərlik bəyanatında deyilir.
"Ona görə də biz narahatlıqla qeyd edirik ki, Rusiya Yeni START müqaviləsi çərçivəsində hüquqi cəhətdən məcburi olan öhdəliklərə əməl etməyib".
NATO-ya üzv dövlətlər təftişlərə icazə vermək və danışıqlara qayıtmaqla "Rusiyanı öhdəliklərini yerinə yetirməyə çağırdıqlarını" bildiriblər.
Rusiya Vaşinqtonu iki ölkə arasında silahlara nəzarət müqavilələrini pozmaqda ittiham edərək ona cavab verib.
ABŞ-ın Rusiyaya sanksiya tətbiq etməsi və Ukraynanı milyardlarla dollarlıq silahla təmin etməsi ilə iki güc arasında diplomatiya son bir il ərzində minimum həddə çatıb.
Rusiya prezidenti Vladimir Putin nüvə silahından istifadə ilə bağlı incə örtüklü təhdidlər səsləndirərək, Soyuq Müharibə dövrünün qorxularını canlandırıb.
Moskva avqustun əvvəlində elan edib ki, ABŞ-ın New START altındakı hərbi obyektlərində təftişləri dayandırır. O, ABŞ-ın Rusiyanın yoxlamalara mane olmasına cavab verdiyini, Vaşinqtonun bu ittihamı rədd etdiyini bildirib.
Bundan sonra Kreml ABŞ-ı "toksiklik və düşmənçilik"də ittiham edərək noyabrın 29-da Qahirədə başlamalı olan Yeni START çərçivəsində danışıqları qeyri-müəyyən müddətə təxirə salıb.
Münasibətlərin daha isti olduğu 2010-cu ildə ovaxtkı prezident Barak Obama tərəfindən imzalanan Yeni START Rusiya və ABŞ-ı hər birində yerləşdirilən maksimum 1550 strateji nüvə başlığı ilə məhdudlaşdırdı ki, bu da 2002-ci ildə qoyulmuş əvvəlki limitdən təxminən 30 faiz azalma idi. O, həmçinin raket qurğuları və ağır bombardmançıların sayını 800-ə qədər məhdudlaşdırır ki, bu da Yer kürəsindəki insan həyatını məhv etmək üçün hələ də kifayət edir.
