Birləşmiş Millətlər Təşkilatı hesab edir ki, Ukrayna hazırda dünyanın ən çox minalanmış ölkələrindən biridir. Artıq Rusiya tərəfindən işğal olunmayan ərazilərdə pirotexniklər indi gündə yüzlərlə minanı zərərsizləşdirirlər.
Ukraynalı minatəmizləyici Mixaylo İlyev Ukraynanın şimal hissəsində geri aldığı ərazilərdə rus minalarını təmizləyir. O, heç vaxt bu qədər mina görmədiyini deyir.
"Artıq 21 mindən çox partlayıcı obyekti məhv etmişik. Hal-hazırda Rusiya ordusunun zəbt etdiyi kəndləri minalardan təmizləyirik ki, insanlar təhlükəsiz və sakit şəkildə öz evlərinə qayıda bilsinlər".
O, komandası ilə həftənin yeddi günü səhərdən axşama kimi çalışır. Onun istehkamçı iti, Patron adlı Cek Russell teryeri minaların tapılmasına kömək edir. Beynəlxalq ulduza çevrilən it mükafata da layiq görülüb.
"Metal detektor işə salındıqda müəyyən bir siqnal verir. İt diqqətini buna cəmləyir, siqnalın artdığını anlayır, detektor son siqnalı verəndə eşidir və sonra qazmağa başlayır".
İlyev və komandası sakinlər tərəfindən partlayıcı maddələrlə bağlı xəbərlərə cavab olaraq, əməliyyat minatəmizləmə işlərini həyata keçirir. Növbəti mərhələ humanitar minatəmizləmə ərazinin təhlükəsiz olmasına zəmanət verir.
"Bu, minalardan təmizləmənin daha uzun növüdür. Humanitar minatəmizləmənin son nəticəsi torpağın sahibinə qaytarılmasıdır"- deyə, Ukrayna Minatəmizləyicilər Assosiasiyasından Timur Pistriuda bildirib.
Rayonda bir neçə qrup fəaliyyət göstərir. Ukrayna Minatəmizləyicilər Assosiasiyasına əlavə olaraq, beynəlxalq Halo qrupu da fəaliyyətdədir.
"Halo artıq Ukraynadadır. Dörd yüz otuz nəfəri işə götürdük. Biz orada 2016-cı ildən işləyirik. Beləliklə, mən proqramıma baş çəkməyə və hazırkı münaqişə fonunda necə uyğunlaşa biləcəyimizi görmək üçün getdim. Beləliklə, biz həqiqətən yalnız Donbasdan indi ölkə daxilində işləməyə keçirik" , Halo Trust təşkilatının baş direktoru Ceyms Kovan deyib.
Fövqəladə Hallar Dövlət Xidməti bildirir ki, təkcə yollar və əkin sahələri minalanmış deyil, yaşayış məntəqələri, avtomobillər, hətta qəbiristanlıqlar da minalanıb. Və Halo Trust baş direktoru Ceyms Kovan deyir ki, onlar hər cür partlayıcı material tapırlar.
"Minaların havadan göndərilən döyüş sursatlarının, artilleriya mərmilərinin, raket mərmilərinin, bubi tələlərinin və çoxlu müxtəlif əşyaların qarışığı var."
Bu, bahalı, təhlükəli və vaxt aparan bir prosesdir.
"Bu, yüz milyardlarla dollardır, çünki bir kvadrat metr ərazinin təmizlənməsi təxminən 3-4 dollara başa gəlir. Humanitar minatəmizləmə aparılacaq ərazi hazırda təxminən 132 min kvadrat kilometrdir", Timur Pistriuda bildirib.
Ukrayna Daxili İşlər Nazirliyi hesab edir ki, iki dəfə çox ərazi təmizlənməlidir. Müharibə başa çatdıqdan sonra belə Ukraynanı tamamilə minalardan təmizləmək onilliklərlə çəkə bilər.